KIỆN ĐÒI SỔ ĐỎ PHẢI BIẾT ĐIỀU NÀY – TRÁNH BỊ TÒA TRẢ HỒ SƠ
Hiện nay, có rất nhiều người khởi kiện để đòi lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) đang bị người khác – thường là bên thứ ba – cầm giữ. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là phần lớn các trường hợp này khởi kiện sai, xác định sai quan hệ pháp luật, xác định sai đối tượng khởi kiện, dẫn đến hậu quả là tòa án từ chối thụ lý, trả lại đơn khởi kiện, thậm chí trong một số vụ án đã được thụ lý thì tòa cũng buộc phải đình chỉ giải quyết. Đây là vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất.
Tôi sẽ phân tích rõ bản chất pháp lý của sự việc này, cũng như hướng xử lý đúng để quý vị có thể tránh sai lầm đáng tiếc trong quá trình khởi kiện.
Trước hết, cần xác định: sổ đỏ là gì?
Rất nhiều người cho rằng sổ đỏ là tài sản, từ đó tiến hành khởi kiện với nội dung “đòi lại tài sản”. Tuy nhiên, quan điểm này hoàn toàn sai về mặt pháp lý.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường gọi là sổ đỏ) không phải là tài sản. Nó cũng không phải là giấy tờ có giá. Theo quy định pháp luật hiện hành, giấy tờ có giá là những công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, hối phiếu… có thể định giá và chuyển nhượng được. Trong khi đó, sổ đỏ chỉ là một chứng thư pháp lý, được Nhà nước cấp để xác nhận quyền sử dụng đất hợp pháp của cá nhân, tổ chức.
Tài sản thực sự trong trường hợp này chính là quyền sử dụng đất, chứ không phải là cuốn sổ đỏ. Sổ đỏ chỉ có giá trị chứng minh quyền sử dụng đất, không phải bản thân quyền đó.
Chính vì vậy, nếu người khởi kiện xác định sổ đỏ là tài sản và yêu cầu “đòi lại tài sản”, thì đơn kiện sai về đối tượng, sai về quan hệ pháp luật, và đương nhiên, tòa án sẽ không thụ lý.
Vậy khởi kiện thế nào là đúng?
Khi sổ đỏ bị một bên thứ ba giữ, dẫn đến việc người sử dụng đất không thể thực hiện các quyền của mình như chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp… thì hành vi giữ trái phép sổ đỏ đó đã xâm phạm đến quyền sử dụng đất.
Trong trường hợp này, người có quyền sử dụng đất không khởi kiện để đòi lại tài sản, mà phải khởi kiện để yêu cầu chấm dứt hành vi cản trở quyền sử dụng đất.
Đây là quan hệ pháp luật dân sự, dựa trên nguyên tắc bảo vệ quyền dân sự bị xâm phạm theo quy định tại Điều 164 Bộ luật Dân sự năm 2015.
Cụ thể, nội dung đơn khởi kiện phải yêu cầu Tòa án buộc bên đang cầm giữ sổ đỏ trái phép phải chấm dứt hành vi cản trở, trả lại giấy chứng nhận để người sử dụng đất được thực hiện đầy đủ quyền năng pháp lý của mình.
Khi xác định đúng quan hệ pháp luật như vậy, Tòa án mới có cơ sở để thụ lý vụ án, và từ đó mới xem xét, giải quyết bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người khởi kiện.
Tóm lại:
-
Không thể kiện đòi sổ đỏ như một tài sản.
-
Sổ đỏ không phải là giấy tờ có giá, càng không phải là đối tượng tài sản theo luật định.
-
Phải kiện với tư cách là người sử dụng đất bị cản trở quyền, và yêu cầu chấm dứt hành vi cản trở quyền sử dụng đất.
-
Khởi kiện đúng là điều kiện tối thiểu để được Tòa án thụ lý – chưa nói đến thắng kiện.
Công ty Luật Nguyên Phát có địa chỉ tại: Hotline: 1900.633.390
🔹 Văn phòng Hà Nội: Số 21, ngõ 158, Nguyễn Khánh Toàn, Quan Hoa, Cầu Giấy, Hà Nội.
🔹 Văn phòng TP. HCM: Dương Quảng Hàm, Phường 6, Quận Gò Vấp, TP. HCM.
