1. Ai có quyền yêu cầu ly hôn ?
Theo quy định tại Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, người có quyền yêu cầu giải quyết ly hôn bao gồm :
– Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
– Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
– Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Ngược lại, nếu vợ đang có thai, sinh con hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì người vợ có quyền được yêu cầu Tòa án cho ly hôn.
Lưu ý là theo quy định tại khoản 2 Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, cha, mẹ, người thân thích khác cũng có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng bị bệnh tâm thần, không có khả năng nhận thức và làm chủ hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do vợ hoặc chồng của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
2. Quy định về ly hôn với người bị bệnh tâm thần
Theo quy định của pháp luật hiện hành, để ly hôn với người bị tâm thần cần phải tiến hành qua hai bước sau:
– Bước 1: Thực hiện thủ tục đề nghị Tòa án tuyên vợ hoặc chồng bị tâm thần mất năng lực hành vi dân sự.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 22 Bộ luật Dân sự 2005, khoản 1 Điều 376 Bộ luật Tố tụng dân sự 2014 thì người có quyền, lợi ích liên quan có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự. Do đó, vợ hoặc chồng của người bị tâm thần có quyền yêu cầu Tòa án tuyên vợ hoặc chồng của mình bị mất năng lực hành vi dân sự. Kèm theo đơn yêu cầu phải có kết luận của cơ quan chuyên môn và các tài liệu, chứng cứ khác chứng minh vợ hoặc chồng bị tâm thần không còn khả năng nhận thức, làm chủ hành vi của mình.
Sau khi nhận được đơn yêu cầu của vợ hoặc chồng người bị tâm thần và có đầy đủ kết quả giám định pháp y tâm thần đối với người bị yêu cầu, Tòa án sẽ ra quyết định mở phiên họp để xét đơn yêu cầu theo Điều 377 Bộ luật Tố tụng dân sự 2014. Nếu chấp nhận đơn yêu cầu, Toà án sẽ đưa ra quyết định tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự theo quy định tại Điều 378 Bộ luật Tố tụng dân sự 2014.
– Bước 2: Thực hiện thủ tục đơn phương ly hôn với người vợ hoặc chồng bị tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự tại Tòa án có thẩm quyền.
Sau khi đã có quyết định tuyên bố vợ hoặc chồng bị tâm thần mất năng lực hành vi dân sự của Tòa án thì người vợ hoặc chồng có quyền đơn phương ly hôn với người vợ hoặc chồng bị tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.
Theo khoản 1 Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 thì vợ hoặc chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn. Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị mất năng lực hành vi dân sự xin ly hôn thì căn cứ vào các quy định về giám hộ trong Bộ luật Dân sư, Tòa án sẽ chỉ định người đại diện cho người bị mất năng lực hành vi dân sự để giải quyết việc ly hôn theo quy định tại khoản 3 Điều 24 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.
Vì một bên đương sự bị mất năng lực hành vi dân sự nên sau khi thụ lý, Tòa án sẽ tiến hành đưa vụ án ra xét xử mà không cần hòa giải theo quy định tại khoản 3 Điều 207 Bộ luật Tố tụng dân sự 2014.
3. Ly hôn với một bên có dấu hiệu bị bệnh tâm thần hoặc bị bệnh tâm thần nhưng chưa có quyết định tuyên bố người này mất năng lực hành vi dân sự
Bộ Luật Tố tụng dân sự và Luật Hôn nhân và gia đình không có quy định về trường hợp ly hôn với người có dấu hiệu bị bệnh tâm thần hoặc bị bệnh tâm thần nhưng chưa có quyết định tuyên bố người này mất năng lực hành vi dân sự. Khi gặp tình huống này, Toà án thường yêu cầu đương sự làm thủ tục xác định tình trạng năng lực pháp luật của người này để xác định họ có thể đủ năng lực tham gia tố tụng tại Toà án hay không. Một trong trong những cách thức đó là: Yêu cầu làm thủ tục tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự. Nhưng để tuyên bố một người bị mất năng lực hành vi dân sự vì lý do bị bệnh tâm thần thì cần phải có tài liệu chứng cứ chứng minh như kết luận của cơ quan chuyên môn và đó là một việc dân sự nên đòi hỏi những thủ tục nhất định theo quy định của Bộ Luật Tố tụng dân sự.
Trong trường hợp này, bạn cần Thực hiện thủ tục đề nghị Tòa án tuyên vợ hoặc chồng bị tâm thần mất năng lực hành vi dân sự như hướng dẫn chi tiết ở trên của Luật Nguyên Phát.
Trên đây là thông tin của Luật Nguyên Phát về THỦ TỤC LY HÔN VỚI NGƯỜI BỊ MẤT NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ. Nếu quý bạn đọc cần hỗ trợ tư vấn và giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua hotline 1900.633.390 để được hỗ trợ tư vấn chi tiết, nhanh chóng nhất.
