THỦ TỤC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP ĐẤT BẰNG GIẤY VIẾT TAY

Tranh chấp đất mua bán bằng giấy viết tay là một trong những dạng tranh chấp phổ biến hiện nay, đặc biệt là khi giá đất tăng cao. Trong nhiều trường hợp, người mua không lường trước được rủi ro pháp lý do hợp đồng không được công chứng/chứng thực. Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, người dân cần nắm rõ cách giải quyết tranh chấp theo đúng quy định mới nhất của pháp luật.

Đất mua bằng giấy viết tay là gì?

Trong thực tiễn, “mua đất” là cách gọi quen thuộc, nhưng theo quy định pháp luật, đây là việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

“Đất mua bằng giấy viết tay” là cách hiểu phổ biến để chỉ những trường hợp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất không được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật.

Tùy vào thời điểm ký hợp đồng, cách giải quyết tranh chấp sẽ khác nhau.

Trường hợp 1: Ký hợp đồng mua bán đất trước ngày 01/8/2024

Theo Điều 42 Nghị định 101/2024/NĐ-CP, người dân đã nhận chuyển nhượng đất bằng giấy viết tay trước ngày 01/8/2024 có thể được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) nếu đủ điều kiện. Không bắt buộc phải thực hiện thủ tục sang tên theo quy định thông thường.

Khi phát sinh tranh chấp, cần xác định rõ loại tranh chấp để lựa chọn đúng thủ tục giải quyết:

Tranh chấp đất đai (xác định ai là người có quyền sử dụng đất):

– Bắt buộc phải hòa giải tại UBND cấp xã nơi có đất.

– Nếu hòa giải không thành, người dân có quyền:

Khởi kiện tại Tòa án nhân dân, hoặc Đề nghị UBND cấp huyện/cấp tỉnh giải quyết theo thẩm quyền.

Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (tranh chấp về nội dung hợp đồng, cam kết, nghĩa vụ…):

• • Không cần hòa giải tại UBND xã.

  • Có thể khởi kiện trực tiếp tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.

Trường hợp 2: Ký hợp đồng từ ngày 01/8/2024 trở đi

Căn cứ Điểm a khoản 3 Điều 27 Luật Đất đai 2024, từ ngày 01/8/2024, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa cá nhân, hộ gia đình phải được công chứng hoặc chứng thực. Nếu không thực hiện, giao dịch sẽ bị coi là vô hiệu, trừ trường hợp đặc biệt.

Ngoại lệ:

Theo khoản 2 Điều 129 Bộ luật Dân sự 2015, nếu một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất 2/3 nghĩa vụ trong hợp đồng, thì có thể yêu cầu Tòa án công nhận hiệu lực của giao dịch mà không cần công chứng, chứng thực.

Khi xảy ra tranh chấp, người dân có thể:

• Yêu cầu Tòa án tuyên giao dịch vô hiệu:
  Theo khoản 1 Điều 132 Bộ luật Dân sự 2015, thời hiệu yêu cầu tuyên bố vô hiệu là 02 năm kể từ ngày ký giấy chuyển nhượng. Khi giao dịch bị tuyên vô hiệu, các bên phải hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận. Nếu không hoàn trả được bằng hiện vật (đất, tiền) thì phải quy đổi ra giá trị bằng tiền để hoàn trả.

• Khởi kiện tại Tòa án nhân dân:
  Trường hợp có tranh chấp về nghĩa vụ thanh toán, bàn giao đất, hoặc các điều khoản khác của giao dịch, người dân có quyền khởi kiện để bảo vệ quyền lợi của mình. Tòa án sẽ căn cứ vào chứng cứ, tình tiết cụ thể và quy định pháp luật để giải quyết.

Kết luận

Tranh chấp đất mua bằng giấy viết tay có thể gây mất nhiều thời gian, công sức và tiền bạc nếu không hiểu rõ pháp luật. Việc xác định đúng thời điểm ký hợp đồng, loại tranh chấp và áp dụng đúng trình tự thủ tục là yếu tố then chốt để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

Trường hợp không nắm rõ quy định hoặc có nguy cơ bị thiệt hại trong giao dịch, người dân nên liên hệ luật sư để được tư vấn kịp thời và đúng pháp luật.

Luật Nguyên Phát – Tư vấn, hỗ trợ giải quyết tranh chấp đất đai uy tín
📞 Hotline: 1900.633.390
🌐 Website: https://luatnguyenphat.vn