Hướng dẫn cách đòi lại nhà, đất cho ở nhờ đúng luật
Việc đòi lại nhà đất cho ở nhờ là vấn đề thường gặp khi chủ nhà cho người quen mượn hoặc ở nhờ mà không lập văn bản thỏa thuận. Vậy làm thế nào để lấy lại nhà đất hợp pháp? Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết theo Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Nhà ở 2023.
Khái niệm: Cho ở nhờ, cho mượn nhà đất là gì?
Cho ở nhờ, cho mượn nhà đất là việc một người sở hữu nhà đất cho người khác sử dụng mà không thu tiền thuê.
-
Người ở nhờ có quyền sử dụng nhà đất trong thời hạn nhất định hoặc cho đến khi mục đích mượn đạt được.
-
Người ở nhờ phải trả lại nhà đất khi hết hạn hoặc đạt mục đích.
Cách đòi lại nhà đất cho ở nhờ
Khi chủ nhà không có thỏa thuận bằng văn bản, có thể lấy lại nhà bằng 2 cách:
1️⃣ Thông báo trực tiếp cho bên ở nhờ
Theo Điều 499 Bộ luật Dân sự 2015:
-
Chủ nhà có quyền đòi lại nhà ngay khi người mượn đạt mục đích nếu không có thỏa thuận về thời hạn;
-
Trong trường hợp cần sử dụng đột xuất, cấp bách, chủ nhà được đòi lại nhà nhưng phải báo trước thời gian hợp lý;
-
Chủ nhà có quyền yêu cầu bồi thường nếu người ở nhờ làm hư hỏng tài sản.
Cách thông báo: lời nói, văn bản, tin nhắn, email…
Lưu ý: Chủ nhà có thể yêu cầu đòi lại ngay nếu người ở nhờ sử dụng sai mục đích, ví dụ cho người khác ở nhờ mà không được phép.
Nếu người ở nhờ từ chối trả nhà, chủ nhà có thể khởi kiện tại Tòa án.
Khởi kiện đòi lại nhà tại Tòa án
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
-
Đơn khởi kiện theo mẫu;
-
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu (Sổ đỏ, Sổ hồng, hợp đồng, văn bản cho mượn nếu có);
-
Bản sao CMND/CCCD.
Bước 2: Nộp hồ sơ
-
Tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú (Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015);
-
Phương thức: trực tiếp, trực tuyến, hoặc gửi bưu chính (Điều 190 BLTTDS 2015).
Bước 3: Tòa án tiếp nhận và thụ lý
-
Tòa ra thông báo tạm ứng án phí, người khởi kiện nộp theo biên lai;
-
Trường hợp miễn hoặc không phải nộp tạm ứng án phí, Tòa thụ lý ngay.
Bước 4: Chuẩn bị xét xử sơ thẩm
-
Thời hạn tối đa 4 tháng, có thể gia hạn 1 lần tối đa 2 tháng;
-
Thẩm phán thu thập chứng cứ, lấy lời khai, tổ chức phiên họp hòa giải.
Bước 5: Xét xử sơ thẩm
-
Nếu hòa giải không thành, Tòa án đưa ra phán quyết cuối cùng.
Bước 6: Thi hành án
-
Chủ nhà không được tự ý dùng vũ lực, đe dọa, phá tài sản;
-
Việc thi hành án được thực hiện bởi Cơ quan Thi hành án nếu người ở nhờ vẫn không trả nhà.
Những lưu ý khi cho ở nhờ, cho mượn nhà đất
Để hạn chế tranh chấp, nên lập hợp đồng cho mượn với các điều khoản rõ ràng:
-
Quyền và nghĩa vụ của các bên;
-
Thời hạn, mục đích mượn;
-
Điều kiện chủ nhà được đòi lại nhà;
-
Cách giải quyết tranh chấp.
Theo Điều 180 Luật Nhà ở 2023:
-
Trường hợp sở hữu chung, tất cả chủ sở hữu phải đồng ý;
-
Chủ sở hữu phần riêng được cho mượn phần của mình, không ảnh hưởng quyền lợi người khác.
Điều 161 Luật Nhà ở 2023 quy định điều kiện tham gia giao dịch:
-
Cá nhân trong nước không bắt buộc đăng ký cư trú;
-
Người Việt Nam định cư ở nước ngoài hoặc cá nhân nước ngoài phải thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở tại Việt Nam;
-
Tổ chức phải thuộc đối tượng được pháp luật cho phép sở hữu nhà tại Việt Nam.
Kết luận
-
Đòi lại nhà đất cho ở nhờ phải tuân thủ pháp luật, tránh tự ý sử dụng vũ lực, đe dọa hay phá tài sản;
-
Chủ nhà nên thông báo trước, lập hợp đồng cho mượn rõ ràng để hạn chế tranh chấp;
-
Nếu người ở nhờ từ chối trả nhà, khởi kiện tại Tòa án là phương án hợp pháp và hiệu quả.
📞 Cần hỗ trợ đòi lại nhà đất? Liên hệ Luật Nguyên Phát
Chuyên gia pháp lý của Luật Nguyên Phát sẽ tư vấn chi tiết, soạn hồ sơ và đại diện khách hàng giải quyết tranh chấp nhà đất nhanh chóng, hợp pháp.
Liên hệ ngay: 👉Tham khảo dịch vụ Luật Nguyên Phát:
👉Đất đai: https://luatnguyenphat.vn/dich-vu-thu-tuc-dat-dai-toan-quoc/
👉Dịch vụ ly hôn nhanh: https://luatnguyenphat.vn/dich-vu-ly-hon-nhanh/
👉 Dịch vụ đăng ký kết hôn: https://luatnguyenphat.vn/dich-vu-dang-ky-ket-hon-voi-nguoi-nuoc-ngoai-2/
📩 Inbox ngay để được tư vấn hoặc gọi 1900.633.390
📞Zalo: https://zalo.me/1433521229408629665
📍 Văn phòng:
🔹 Hà Nội: Số 21, ngõ 158, Nguyễn Khánh Toàn, Nghĩa Đô, Hà Nội
🔹 TP. HCM: Dương Quảng Hàm, Phường An Nhơn, HCM.
