I. QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ HÀNH VI LẤN CHIẾM ĐẤT
Lấn đất, một hành vi không hợp pháp trong lĩnh vực quản lý đất đai, đặc biệt là khi mà người sử dụng đất thực hiện việc chuyển dịch mốc giới hoặc ranh giới thửa đất một cách tự ý, mà không có sự cho phép từ cơ quan quản lý nhà nước về đất đai hoặc không có sự đồng ý từ người sử dụng hợp pháp diện tích đất bị lấn đó.
Theo quy định của pháp luật, lấn chiếm đất đai là hành vi vi phạm nghiêm trọng đến quyền lợi và sở hữu của người khác, đồng thời cũng góp phần làm mất đi sự ổn định trong quản lý đất đai của nhà nước. Để hiểu rõ hơn về hai khái niệm này, chúng ta cần phải xem xét kỹ lưỡng nội dung của Nghị định 91/2019/NĐ-CP được sửa đổi bởi Nghị định 04/2022/NĐ-CP.
Trước tiên, cần phải hiểu rõ rằng lấn đất và chiếm đất là hai hành vi khác nhau, mặc dù đều liên quan đến việc sử dụng đất một cách trái phép. Lấn đất được xác định khi một người tự ý chuyển dịch mốc giới hoặc ranh giới thửa đất để mở rộng diện tích đất sử dụng mà không có sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền hoặc của người sử dụng hợp pháp diện tích đất bị lấn đó cho phép. Trái lại, chiếm đất là việc sử dụng đất mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép, hoặc sử dụng đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác mà không có sự cho phép.
Hành vi lấn đất và chiếm đất đều là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý theo quy định của luật đất đai hiện hành. Trong đó, cơ quan quản lý đất đai sẽ có trách nhiệm kiểm tra, xác minh và xử lý những vi phạm liên quan đến lấn chiếm đất theo quy định của pháp luật. Đồng thời, những người bị tổn thất do hành vi này cũng có quyền theo đuổi trách nhiệm dân sự, hình sự hoặc hành chính của người vi phạm.
Như vậy, việc nắm rõ và hiểu biết về các quy định của pháp luật về lấn chiếm đất là rất quan trọng để tránh những rủi ro pháp lý và duy trì sự ổn định trong quản lý đất đai của cộng đồng. Chỉ thông qua sự tuân thủ và thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật mới có thể đảm bảo được quyền lợi và lợi ích của mọi bên trong quá trình sử dụng đất đai.
II. CÁCH XỬ LÝ KHI BỊ LẤN CHIẾM ĐẤT
Hành vi lấn đất không chỉ là vi phạm pháp luật mà còn gây ra nhiều hậu quả xấu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả cộng đồng và môi trường sống. Đầu tiên, hành vi này xâm phạm vào quyền lợi của người sở hữu hoặc người sử dụng hợp pháp đất đai bị lấn chiếm, làm giảm diện tích sử dụng của họ và có thể gây ra tranh cãi, xung đột hàng xóm. Thứ hai, việc mở rộng diện tích đất sử dụng một cách trái phép có thể dẫn đến việc phá vỡ quy hoạch đô thị, gây ra sự hỗn loạn trong quản lý đô thị và cản trở quá trình phát triển bền vững của khu vực.
Khi bị hàng xóm lấn chiếm đất, người bị ảnh hưởng có nhiều cách để giải quyết tình huống này theo quy định của Luật Đất đai hiện hành. Một trong những phương thức phổ biến là thông qua thương lượng và hòa giải.
Theo Điều 202 và Điều 203 của Luật Đất đai, người bị lấn chiếm đất có quyền thực hiện các bước sau:
Trước hết, họ có thể thương lượng, tự hòa giải với bên lấn chiếm đất để giải quyết vấn đề. Điều này phản ánh tinh thần của pháp luật khuyến khích việc giải quyết tranh chấp đất đai bằng cách thương lượng và hòa giải trên cơ sở cá nhân hoặc cộng đồng.
Nếu thương lượng không thành công, họ có thể gửi đơn yêu cầu hòa giải đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp. Trong quá trình này, trách nhiệm tổ chức hòa giải thuộc về Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, phối hợp với các tổ chức và cá nhân liên quan để tìm ra giải pháp hòa giải thỏa đáng cho cả hai bên.
Thời hạn giải quyết tranh chấp là tối đa 45 ngày, tính từ ngày nhận đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp. Khi đã có kết quả hòa giải, biên bản sẽ được lập và gửi đến các bên tranh chấp, cũng như lưu trữ tại Ủy ban nhân dân cấp xã.
Nếu hòa giải thành công, các biện pháp cần thiết sẽ được thực hiện, bao gồm việc điều chỉnh ranh giới đất nếu cần thiết. Trong trường hợp hòa giải không thành công, người bị lấn chiếm đất có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có đất tranh chấp.
Đối với các trường hợp đã có sổ đỏ, quy trình khởi kiện yêu cầu chuẩn bị hồ sơ đầy đủ với các tài liệu chứng minh quyền sử dụng đất và biên bản hòa giải.
Trong khi đó, đối với các trường hợp đất chưa có sổ đỏ, người bị lấn chiếm đất có thể chọn giải quyết thông qua việc khởi kiện tại Tòa án nhân dân hoặc đề nghị Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện giải quyết.
Tóm lại, việc giải quyết tranh chấp đất đai đòi hỏi sự thông tin và kỹ năng pháp lý, cũng như tinh thần hòa bình và hợp tác từ cả hai bên. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi của mỗi cá nhân và đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong việc giải quyết tranh chấp đất đai.
Trên đây là bài viết BỊ LẤN CHIẾM ĐẤT, XỬ LÝ NHƯ THẾ NÀO?. Nếu quý khách hàng đang đối diện với bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, đừng ngần ngại liên hệ với LUẬT NGUYÊN PHÁT thông qua Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.633.390. Chúng tôi cam kết sẽ phản hồi và hỗ trợ quý khách hàng một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp. Chân thành cảm ơn sự hợp tác và sự tin tưởng của quý khách hàng!
