Thủ tục nhận con nuôi tại Việt Nam được quy định tại Luật Nuôi con nuôi 2010 và các văn bản hướng dẫn. Tùy vào trường hợp cụ thể, thủ tục có thể chia thành nhận con nuôi trong nước và nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài. Dưới đây là quy trình cơ bản:
1. Điều kiện để nhận con nuôi
Người nhận con nuôi phải đáp ứng các điều kiện sau:
✅ Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
✅ Hơn con nuôi ít nhất 20 tuổi
✅ Có tư cách đạo đức tốt
✅ Có điều kiện kinh tế, sức khỏe để chăm sóc, nuôi dưỡng con nuôi
✅ Không thuộc các trường hợp bị cấm (đang bị hạn chế quyền nuôi con, phạm tội liên quan đến trẻ em…)
Điều kiện của trẻ em được nhận làm con nuôi:
👶 Trẻ em dưới 16 tuổi (hoặc dưới 18 tuổi nếu được cha dượng/mẹ kế nhận nuôi)
👶 Là trẻ mồ côi, bị bỏ rơi, không có người nuôi dưỡng hoặc có cha mẹ nhưng không đủ khả năng nuôi dưỡng
2. Hồ sơ nhận con nuôi
📝 Hồ sơ của người nhận con nuôi
-
Đơn xin nhận con nuôi
-
Bản sao CMND/CCCD, hộ khẩu
-
Phiếu lý lịch tư pháp
-
Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân
-
Giấy khám sức khỏe do cơ quan y tế cấp huyện trở lên cấp
-
Giấy xác nhận về thu nhập và điều kiện kinh tế
📝 Hồ sơ của trẻ em được nhận nuôi
-
Giấy khai sinh
-
Giấy xác nhận tình trạng mồ côi/bị bỏ rơi hoặc xác nhận cha mẹ không có khả năng nuôi dưỡng
-
Giấy khám sức khỏe của trẻ
3. Thủ tục nhận con nuôi
🔹 Bước 1: Nộp hồ sơ tại UBND cấp xã nơi trẻ đang cư trú
🔹 Bước 2: UBND xã kiểm tra, xác minh thông tin (thời gian khoảng 30 ngày)
🔹 Bước 3: Nếu đủ điều kiện, UBND xã tổ chức buổi giao nhận con nuôi và cấp quyết định công nhận việc nuôi con nuôi
🔹 Bước 4: Đăng ký khai sinh mới cho trẻ (nếu cần)
⏳ Thời gian giải quyết: Thông thường từ 30 – 60 ngày.
4. Nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài
Nếu người nhận nuôi là người nước ngoài hoặc Việt kiều, thủ tục phức tạp hơn và phải nộp hồ sơ tại Sở Tư pháp tỉnh/thành phố nơi trẻ em cư trú. Sau khi có quyết định, hồ sơ tiếp tục được gửi lên Bộ Tư pháp và Cục Con nuôi để xét duyệt.
📌 Lưu ý quan trọng
✔️ Việc nhận con nuôi cần được thực hiện theo đúng trình tự pháp luật để tránh tranh chấp sau này
✔️ Người nhận con nuôi cần cam kết chăm sóc, nuôi dưỡng và bảo vệ quyền lợi của trẻ
Bạn đang muốn nhận con nuôi trong nước hay có yếu tố nước ngoài? Mình có thể hỗ trợ bạn cụ thể hơn nhé! 😊
Trường hợp khách hàng của bạn nhận nuôi cháu bé từ khi mới sinh nhưng không có giấy tờ gì, để hợp pháp hóa việc nuôi dưỡng và làm giấy khai sinh cho cháu, cần thực hiện các bước sau:
1. Xác định lại tình trạng pháp lý của cháu bé
Trước tiên, cần làm rõ cháu bé thuộc trường hợp nào:
🔹 Trẻ bị bỏ rơi: Nếu không tìm được cha mẹ ruột và không có giấy tờ gì, cần làm thủ tục xác nhận trẻ bị bỏ rơi.
🔹 Trẻ có cha mẹ ruột nhưng không nuôi dưỡng: Nếu biết rõ cha mẹ ruột nhưng họ đồng ý cho con nuôi, cần làm thủ tục nhận con nuôi theo quy định.
2. Thủ tục hợp pháp hóa việc nuôi dưỡng
Trường hợp 1: Nếu cha mẹ ruột đồng ý cho con nuôi
📌 Bước 1: Lập văn bản đồng ý cho con nuôi
-
Cha mẹ ruột của cháu bé lập văn bản đồng ý cho con nuôi có công chứng/chứng thực tại UBND cấp xã.
-
Nếu cha mẹ ruột không liên hệ được, có thể cần xác nhận từ gia đình hoặc người làm chứng về quá trình nuôi dưỡng cháu.
📌 Bước 2: Đăng ký nhận con nuôi
-
Khách hàng nộp hồ sơ nhận con nuôi tại UBND cấp xã nơi đang cư trú, gồm:
✅ Đơn xin nhận con nuôi
✅ Giấy tờ tùy thân của người nhận con nuôi (CCCD/hộ khẩu)
✅ Giấy khám sức khỏe, lý lịch tư pháp của người nhận con nuôi
✅ Giấy khai sinh của trẻ (nếu có) hoặc văn bản xác nhận tình trạng trẻ chưa có giấy tờ
✅ Văn bản đồng ý của cha mẹ ruột (nếu có) -
UBND xã sẽ xác minh, xem xét và cấp Quyết định công nhận việc nuôi con nuôi.
📌 Bước 3: Đăng ký khai sinh lại cho cháu
-
Sau khi có Quyết định công nhận con nuôi, khách hàng có thể làm thủ tục đăng ký khai sinh lại cho cháu theo thông tin mới.
Trường hợp 2: Nếu cháu bé bị bỏ rơi, không xác định được cha mẹ ruột
📌 Bước 1: Xác nhận trẻ bị bỏ rơi
-
Khách hàng cần đến UBND cấp xã nơi trẻ được phát hiện để làm thủ tục xác nhận trẻ bị bỏ rơi.
-
Nếu trước đây chưa có ai khai báo, có thể làm đơn đề nghị UBND xã xác minh và lập biên bản trẻ bị bỏ rơi.
📌 Bước 2: Làm giấy khai sinh cho cháu
-
Sau khi có biên bản xác nhận trẻ bị bỏ rơi, khách hàng có thể đăng ký khai sinh cho cháu tại UBND cấp xã.
-
Họ, tên, ngày sinh của trẻ sẽ được xác định theo đề nghị của người khai sinh.
-
Phần cha mẹ có thể để trống hoặc điền tên cha/mẹ nuôi (nếu có quyết định nhận con nuôi sau đó).
📌 Bước 3: Thực hiện thủ tục nhận con nuôi hợp pháp
-
Sau khi có giấy khai sinh, khách hàng cần làm thủ tục nhận con nuôi như Trường hợp 1 để bảo đảm quyền lợi cho cháu.
3. Lưu ý quan trọng
✅ Cần làm giấy tờ càng sớm càng tốt để tránh rắc rối khi cháu lớn.
✅ Nếu có thể liên hệ với cha mẹ ruột, nên làm thủ tục nhận con nuôi chính thức ngay.
✅ Nếu gặp khó khăn, có thể liên hệ luật sư hoặc UBND xã để được hỗ trợ.
Bạn có muốn mình hướng dẫn thêm về thủ tục khai sinh và đăng ký con nuôi không? 😊
Trường hợp cả hai người nhận nuôi chưa đăng ký kết hôn nhưng muốn làm giấy tờ hợp pháp cho cháu bé, có một số cách đơn giản hơn để thực hiện thủ tục, tùy vào điều kiện thực tế.
Cách 1: Một trong hai người đứng tên nhận con nuôi (Dễ thực hiện nhất)
🔹 Người bố hoặc mẹ nuôi đứng tên làm thủ tục nhận con nuôi một mình
🔹 Hồ sơ và quy trình nhận con nuôi thực hiện như bình thường tại UBND cấp xã
🔹 Sau khi có quyết định công nhận con nuôi, có thể đăng ký khai sinh lại cho cháu
📌 Ưu điểm: Không cần đăng ký kết hôn, thủ tục đơn giản, nhanh hơn
📌 Nhược điểm: Chỉ có một người được công nhận là cha/mẹ hợp pháp của cháu
👉 Nếu sau này hai người kết hôn và muốn cả hai cùng là cha mẹ hợp pháp, có thể làm thủ tục bổ sung cha/mẹ nuôi sau.
Cách 2: Đăng ký kết hôn trước rồi nhận con nuôi (Hợp pháp đầy đủ)
🔹 Hai người đi đăng ký kết hôn tại UBND cấp xã nơi cư trú
🔹 Sau khi có giấy chứng nhận kết hôn, cả hai cùng làm thủ tục nhận con nuôi
🔹 UBND xã sẽ công nhận cả hai là cha mẹ nuôi hợp pháp của cháu
📌 Ưu điểm: Giấy tờ đầy đủ, bảo vệ quyền lợi cho cháu lâu dài
📌 Nhược điểm: Cần thực hiện đăng ký kết hôn trước, mất thêm thời gian
Cách 3: Làm thủ tục đăng ký khai sinh lại cho cháu theo diện trẻ bị bỏ rơi (Nếu không có giấy tờ)
🔹 Nếu không có bất kỳ giấy tờ nào của cháu, có thể đến UBND xã nơi đang cư trú để làm thủ tục khai sinh lại cho cháu dưới dạng trẻ bị bỏ rơi
🔹 Một trong hai người có thể đứng ra nhận nuôi cháu theo quy trình nhận con nuôi thông thường
🔹 Sau khi có quyết định nuôi con nuôi, có thể đề nghị điều chỉnh thông tin cha/mẹ trên giấy khai sinh nếu muốn bổ sung tên người còn lại
📌 Ưu điểm: Phù hợp nếu không có giấy tờ từ cha mẹ ruột
📌 Nhược điểm: Cần có xác nhận của chính quyền địa phương về việc nuôi dưỡng cháu từ nhỏ
Lời khuyên
✔️ Cách 1 là phương án đơn giản nhất: Một trong hai người làm thủ tục nhận con nuôi trước
✔️ Nếu có thể, đăng ký kết hôn trước rồi nhận con nuôi để đảm bảo quyền lợi pháp lý đầy đủ
✔️ Nếu không có giấy tờ, có thể làm theo Cách 3 nhưng cần có sự xác nhận từ UBND xã
Bạn có thể cho mình biết rõ hơn tình huống cụ thể không? Ví dụ: Cha mẹ ruột của cháu còn liên lạc được không? Cháu đã có giấy khai sinh chưa? Mình có thể tư vấn chi tiết hơn cho bạn! 😊
